Przeciw prowokacyjnej hecy
Sześćdziesiąt lat temu, 5 marca 1940 r. Stalin i członkowie Biura Politycznego podjęli decyzję o rozstrzelaniu polskich oficerów i policjantów przetrzymywanych w Kozielsku, Starobielsku i Ostaszkowie. Przedmiotem publicznego dochodzenia stała się zbrodnia katyńska podczas procesu norymberskiego. Oskarżyciele radzieccy usiłowali obarczyć odpowiedzialno-ścią za nią Niemców. Jednak Międzynarodowy Trybunał Wojskowy uznał oskarżenie za nieudowodnione. W efekcie - wyrok norymberski o zbrodni katyńskiej w ogóle nie wspomniał.
Zmowę milczenia na arenie międzynarodowej wobec prawdy o Katyniu przerwała dopiero tzw. Zimna wojna. Państwa zachodnie w nowej sytuacji geopolitycznej uznały się bowiem za zwolnione z zobowiązań wobec ZSRR, przejawiających się m. in. w ignorowaniu popełnianych przezeń zbrodni. Elementem tej nowej polityki była decyzja Izby Reprezentantów Kon-gresu USA z 18.IX.1951 roku o powołaniu specjalnej komisji śledczej dla zbadania sprawy mordu w Katyniu. Po po-nadrocznym śledztwie i przesłuchaniu wszystkich możliwych świadków komisja przedstawiła raport, ustalający bezsporną winę ZSRR.
W Polsce, mimo że była oddzielona od Zachodu tzw. żelazną kurtyną, prace amerykańskiej instytucji - dzięki zachodnim radiostacjom - nie stanowiły tajemnicy. W tej sytuacji władze podjęły różnego rodzaju działania, mające zdezawuować a-merykańskie ustalenia. Rozpoczęta np. akcję spontanicznych protestów przeciwko oszczercom amerykańskim. Szeroko kolportowana też była broszura Prawda o Katyniu, oparta na broszurze o identycznym tytule, opublikowanej w 1944 roku pod winietą Związku Patriotów Polskich. Obie odwoływały się wyłącznie do ustaleń komisji Budrenki, powołanej przez Mo-skwę dla obciążenia winą Niemców. Tytuł broszur był niezwykle przewrotny, gdyż ich treść stanowiła zaprzeczenie anonso-wanego celu.
Ważną rolę w tej akcji otrzymał aparat bezpieczeństwa publicznego. Miał on wspierać oficjalne działania propagando-we charakterystycznymi dla siebie metodami. Zaliczono do nich głównie eliminowanie z życia publicznego osób najbardziej aktywnych w rozpowszechnianiu wiadomości przesyłanych do Polski oraz tworzenie dokumentacji, uwiarygodniającej u-rzędową wersję zbrodni. Cele te określono m. in. W prezentowanej niżej Instrukcji. Warto zaznaczyć, że została ona wydana w marcu 1952 roku, a więc osiem miesięcy przed zakończeniem prac przez Komisję Izby Reprezentantów. Można więc po-wiedzieć, że twórcy instrukcji antycypowali jej ustalenia.
Instrukcja wiernie zaświadcza o epoce, której była wytworem. Dokument pochodzi z zespołu Departamentu V MBP, przechowywanego w Biurze Ewidencji i Archiwum UOP.
Piotr Majer
Rzeczpospolita Polska
Warszawa, dnia 12.III.1952
Ministerstwo
Bezpieczeństwa Publicznego
Ściśle tajne.
Egz. Nr 1
L. Dz. F-20/52 F-8
Instrukcja Nr ^/52
Rozpętana na nowo i wzmagająca się prowokacyjna heca katyńska,
zorganizowana przez wojenne amerykańskie czynniki imperialistyczne, została
w kraju podchwycona przez wrogie elementy i podzie-mie, które wykorzystują
oszczerstwa hitlerowsko-amerykańskie w sprawie Katynia dla szerzenia
nie-nawiści do ZSRR i podżegania do nowej wojny.
Organy nasze winny przystąpić do energicznego i szybkiego
ukrócenia i przecięcia prowokacyjnych prób wroga poróżnienia narodu polskiego
z ZSRR i siania zamętu wojennego.
W tym celu należy:
1. Ujawniać osoby i grupy rozpowszechniające oszczercze wersje
w sprawie Katynia, spreparowane przez hitlerowską propagandę i kontynuowane
obecnie przez radio i prasę amerykańską.
Osoby, którym udowodniono prowokacyjne szerzenie oszczerstw,
kolportowanie broszur hitlerow-skich i fałszowanych przez okupacyjne władze
niemieckie dokumentów katyńskich, pisanie anonimo-wych napisów i haseł
w miejscach publicznych, wydawanie i kolportowanie ulotek, oraz organizowanie
zbiorowego słuchania audycji katyńskich Głosu Ameryki itp. należy aresztować
i pociągać do odpo-wiedzialności sądowej.
2. W kraju znajduje się wiele osób, które posiadają dane i
informacje, świadczące o tym, że hitlerow-cy rozpętali hecę katyńską, opierając
się na fałszowanych dowodach i dokumentach. Między innymi po-dawali jako
rzekomo zamordowanych w Katyniu oficerów, o których rodzina lub znajomi
mają niezbite dane, że oficerowie ci nigdy w Katyniu nie byli, lub że znajdowani
się w obozach w Niemczech i tam zgi-nęli itp.
Z osobami posiadającymi tego rodzaju informacje winni przeprowadzić
rozmowy bądź nasi pracow-nicy, bądź przedstawiciele Rad Narodowych i innych
organizacji społecznych, celem uzyskania bliższych szczegółów o znanych
im faktach. Odpowiednie ujawnienie i udokumentowanie tych faktów może być
pomocne w publicznym demaskowaniu kłamstw i oszczerstw hitlerowsko-amerykańskich.
Uzyskane wyjaśnienia należy przesyłać do Departamentu V MBP,
podając równocześnie charaktery-stykę osoby informującej i stopień wiarygodności
jej oświadczenia.
Żadnych przedsięwzięć w kierunku potwierdzenia uzyskanej informacji
nie podejmować, aż do czasu uzyskania wskazówek z Departamentu V MBP.
3. W wykonaniu zadań powyższych winny wziąć udział wszystkie
jednostki operacyjne WUBP i PUBP, a w szczególności Wydział V WUBP, który
winien koncentrować i analizować cały materiał operacyjny dotyczący prowokacji
katyńskiej. Naczelnik Wydziału V odpowiedzialny jest wobec Szefa WUBP za
cało-kształt pracy operacyjnej i represyjnej Urzędu w tej sprawie.
4. Do dnia 17 bm. Szef WUBP przesyła do Departamentu V MBP
wyczerpujący raport zawierający:
a) opis ujawnionych faktów wrogiej propagandy w sprawie katyńskiej:
(szeptana propaganda, pu-bliczne wystąpienia, wystąpienia księży z ambon,
ulotki, napisy, anonim do radia i innych instytucji, kolportowanie broszur
itp.)
b) przeprowadzone akcje represyjne (areszty, zatrzymania,
przesłuchania)
c) czy i jakie posiada Urząd informacje pochodzące od osób
wymienionych w punkcie 2. - Nadesłać cały posiadany materiał.
5. Systematycznie co 5 dni, począwszy od 17-go bm. Szef WUBP
przesyła do Departamentu V MBP raporty według schematu, jak w punkcie 4.
Dyrektor Departamentu V MBP
J. Brystygier, płk.
Otrzymują: Wg rozdz. Nr 7 Za zgodność: Naczelnik Wydz. Ogólnego
Dep. V MBP I. Pańska, mjr.