odc.1
GDYNIA

LOT

         Leciałem porankiem srebrzysto-niebieskim,
         Zza burty przechylonej maszyny
         Nad srebrnym oczkiem jeziorka
         Namiot amarantowy wśród uśpionej pryzrody.
         Leciałem ciekawy,
         Leciałem z pożądaniem,
         Leciałem łakomy.
         Z namiotu wyszedł chłopak, a potem dziewczyna ...
         W tak modnych wtedy bikini i w slipach,
         Patrzyli rozbudzeni, nie wiedząc -
         Złość czy podziw okazać srebrnemu bolidowi,
         Raczej obojętni, zajęci wspomnieniem
         Ostatniego pocałunku, miłości na wieki.
         Leciałem nad srebrno zieloną ziemią,
         A cienka ścianka kabiny - granica bytu
         Dzieliła nasze światy.
         Niewyspany, z ciałem czekającym na poranną kawę
         Leciałem zazdrosny.
         Nie dano mi
         Kochać się z młodą dziewczyną
         Świtem srebrno-niebieskim
         I w przerwach razem nadsłuchiwać
         Czy grzmot na niebie nie zwiastuje burzy...
         Wracałem na lotnisko
         Do dnia żmudnych lotów,
         Spoconego wysiłkiem ciała,
         Niewybrednych dowcipów
         Kradzionej miłości
         Kelnerki z pierwszej zmiany.
         Wiedza przyszłości smutkiem
         Znaczyła moje lądowanie.
         (Lot w Gdyni 1958)

I DOWÓDZTWO

                                             "Jesteśmy wszyscy młodymi barbarzyńcami,
                                               których olśniewają nowe   zabawki...
                                               Sam lot staje się ważniejszy od celu..."
                                                               Antoine de Saint-Exuperry

        Gdynia Osobowy! - z pociągowej drzemki budzi mnie okrzyk konduktora. Chwytam za walizę i oficerski worek spięty rzemieniami, wyskakuję z wagonu i gramolę się po schodach z peronu. W górę i dół, zasapałem się. Cięzkie. W myśl zmodyfikowanego po 56 roku regulaminu, w mundurze nie powinienem nicego dźwigac. Oficer bowiem w miejscu publicznym ma wyglądać elegancko i swobodnie.   Spodnie w kant, koszula wyprasowana, ogolony i pachnący odikołonem,   tym zapachem Paktu Warszawskiego. A jedyną rzeczą którą mu regulamin zezwala nosić to skórzana teczka. Estetyczna teczka. To znaczy nie wypchana i nie poplamiona. Regulamin jest ale pieniędzy na tragarza nie ma. Więc dźwigam osobiscie.
Tłumaczę sobie, bo raźniej się wszystko robi kiedy się rozumie po co i dlaczego, że nie po to mamy socjalizm by z ludzi służących robić. Jakby to teraz wyglądało gdybym sobie szedł swobodnie, trzaskając rękawiczkami, a obok człowiek   dźwigałby moje bagaże podpierając się nosem. Czysty wyzysk człowieka przez człowieka. A przecież nie jestem oficerem JKM   królowej Wiktorii czy innych carów krwopijców. Rozmyslajac tak targam więc przez olbrzymią poczekalnię   swoje klamoty, gdy kątem oka ku pocieszeniu zauważam faceta idącego naprzeciw w podobnej sytuacji. W przepoconym mundurze, przekrzywionym krawacie i zsuniętej z czoła czapce, głośno sapiąc, z wzrokiem wbitym w ziemię ledwo dźwiga walizę i worek . Oficer rzuca na mnie spod okutego blachą daszka garnizonówki spłoszone spojrzenie okiem. Wstydzi się? Powinien ,bo rzeczywiście wygląda jak ostatnia ciamajda. Bez przesady, mógłby wypić w sobotę ćwiartke mniej i te kilka złotych przeznaczyć na tragarza. Co za ludzie, i to elita armii i społeczeństwa, kompletny upadek. Dusza markotnieje gdy nagle spostrzegam że drogę zamyka mi, olbrzymie ścienne lustro.
O psiakość. Szybko porawiam czapkę, ale nikt nie zwraca na mnie uwagi, widocznie widok to zwyczajny. Z ulgą więc stawiam manele na dworcowym podeście i zachłystuję się powietrzem. A pod ciemno niebeiskim niebem, powietrze chłodne czyste; smołą i sledziami. Pachnuie morzem. Wdycham wiec z luboscią zapach szerokiego świata, odległych oceanów i tropikalnych wysp szczęśliwych, przymykam oczy i przez chwile wydaje mi się że przybiłem okretem do nieznanego lądu i napełnia duszę ogromna radość. Radośc odkrywcy. Do której wszyscy ludzie dazą ale tylko niewielu jest dana.
Nowa , nieznana przyszłośc a w niej jeszcze całe życie. Mam przecież dopiero 28 lat. Serce z piersi chce wyskoczyć i chciałbym podzielić się tą radościa z wszystkimi ludźmi , a przynajmnije z tymi którzy tłumnie obok. Ale ludzie nie zwracaja uwagi na mój nastrój. Przemykają obojetnie, zajęci codziennymi sprawami.
Biorę więc swój dobytek i idę na drugi koniec placu, na   przystanek autobusowy.   Na przystanku tylko dwie osoby. Nawet nie przypuszczam , że bedą to główne postacie z pierwszego aktu rozpoczynajacej się sztuki w której będę występować w roli dowódcy eskadry.
Jakiś wymięty skacowany bosmat, który długo wacha się czy oddać honor, porucznik w zielonym mundurze to pewnie dla niego nie pełny oficer. I siodłata   brunetka, w czerwonej wydekoltowanej sukience z walizą. Siodłata, określenie lotniczej braci wzięte ze skojarzenia z gęsia, znaczy tyle co w ludowej gwarze szerokodupska. No, w salonie powiedziano by szerokobiodra, ale salonów już dawno na szczęscie nie ma. Postawiłem swoje bagaże obok jej walizy. Choć to tylko waliza ale zawsze przyjemniej gdy damska. Oho , zaczyna się znowu - mruknał wewnetrzny człowieczek pilnuj się.Twarz miała pociągłą z zaostrzonym   zmęczeniem nosem. Uśmiechnęła się zachęcająco więc nie wypadało milczeć.
- Pani na wczasy?
    - Och nie- właśnie powróciłam. Westchnęła głęboko , aż opadły ramiona i uniosły się piersi.
- A pan pewnie na Babie Doły ? - spojrzała z jakimś chochlikiem w czarnych
cygańskich oczach.
Nie zdążyłem odpowiedzieć bo nadjechał autobus. Nie był przepełniony ale
dwóch wolnych miejsc obok siebie , chociaż ich szukała , nie było. Usiedliśmy osobno i straciłem zainteresowanie damą. Pochłonął mnie całkowicie widok jaki zaczął ukazwać sie za oknami aytobusu. I pomimo zachecajacych, wrecz natarczywych spojrzeń brunetki nie odwracałem głowy od szyby. Ostatecznie to co widziałem   widziałem pierwszy raz , a brunetek naogladałem się już w życiu do znudzenia.
Patrzę więc i wszystko mi się podoba.
Nawet charczący czarnymi spalinami stary Mawag nr 109. Numer   taki sam jak w Poznaniu czy Wrocławiu tylko trasa odmienna, niepowtarzalna.
W autobusie przeważnie letnicy, ale miejsce wypadło mi akurat obok jakiegoś faceta z teczką, który spojrzwszy ze zrozumeiniem na mój zielony mundur
wraz w pierwszy obrotem kól otworzył gębe i nie zamknał aż do końca jazdy. Mówił i mówił, ale mi to nie przeszkadzało. traktowałem tojako swoisty komentarz do tego co widziałem za szybą.
-Popatrz pan, letnicy. Teraz jeszcze ich nieduzo , ale za godzinę nie dostaniesz siepan do autobusu. Taki tłum.
[Dotąd; popraw.- 18 września 1999 06:40 ]
A to przez to ze znieśli specjalne   przepustki do strefy nadgranicznej. Teraz jprzyjeżdża kto chce. A najwiecej element antysocjalistyczny, wszelkiego sklepikarze , badylarze itp. Oni teraz mają pieniadze. Plaga wakacyjnych miesięcy. Przyjeżdżają i zaraz brakuje mięsa chleba, mleka. Wydłużają się kolejki i dzieje się tak od lat.
Jak stonka, którą Amerykanie chcą zniszczyć socjalizm, sam jeżdziłem z młodziezą na pegerowskie pola walczyć z imperializmem , tak i te pasozyty objadają miejscowych ze wszystkiego.
Nie lekko żyć na Wybrzeżu w czasie letnim.
-No co pan mówi - wtrrąciłem - przeciez wczsy to zdobycz ludu pracującgo.
- Tak - zgodziłsie człowiek z teczką - ale lud pracujący przbywa w domach wczasowych, nie spekuluje wykupując ze sklepów. I nie pomagają uchwały komitetowe by zwprowadzić spowrotem przepustki , Komitet Centralny jest głuchy. To panie - nachylił mi się do ucha - orzez tego rewizjonistę Gomółkę. Ja tam nic niemówię septał coraz ciszej - ale nie wiem czy on nie zalatuje , no wie pan; zezwolenie na sprowadzanie samochodów zagranicznych, stonka itd. Czy to nie kojarzy się panu?
-Prowokator mysle i zaraz do niego. -Panie zdaje się że pan tęskni za chlebem ale kazionnym co?
Spojkrzał przerażony z otwartymi ustami i zaczął coś bakać, że go źle zrozumiałem bo on całym serce i chce jak najlepiej... Ale już go więcej nie słuchałem pochłoniety widokiem.
A było na co patrzeć.
Zaraz po wyjeździe ze śródmieścia, autobus przejechał wiaduktem pęk torów
kolejowych prowadzących do portu i ukazało się szerokie zakole zatoki. Z prawej strony port handlowy i stocznie z lewej krawędź portu wojennego. A kiedy dalej Mawag podpierając się   czarnym pióropuszem dymu ze zużytego diesla wspina się na Kępę Oksywską, ukazuje się w całej krasie. Port Wojenny. Dotychczas ogladałem tylko fragmenty na zdjęciach w "Morzu".
A teraz, z wysokiej skarpy jak z samolotu widzę cały basen. W ciemnych szeregach okrętów   rozpoznaje znane z literatury jednostki: okręty podwodne, trałowce,   ścigacze, kontrtorpedowce, nazywane teraz niszczycielami i wiele innych
nieznanych, a dziwnych.
Potem szosa skręca o dziewięćdziesiąt stopni na zachód i autobus już
mniejszym wysiłkiem toczy się po płaskowyżu prosto do Babich Dołów. Z
lewej rozległe pola uprawne, z prawej za wąskim pasem zbóż szpaler
sosnowego lasku. W przerwach między drzewami ciemno szafirowa przestrzeń.
Morze. Droga lekko opada w wąwóz, kierowca wyłącza silnik i toczymy się
rozpędem prosto na biało czerwony szlaban. 50 metrów przed bramą
autobus skręca na miniaturową pętlę. Koniec jazdy. Wysiadać. Zauważam że razem ze mną dojechali wymiety bosmat o fałszywym spojrzeniu i czarno czerwona wszasowiczka. Lecz teraz nie rzuca spojrzeń w moja strone, za to zarzuca ręce na jakiegoś cienkiego ofiecerka w marynarskim mundurze. Zresztą wszyscy tu są w marynarskich mundurach w zielonym powszechnym dla pozostałych rodzajów broni tylko jestem ja.
        Biorę w ręce walizkę i worek i idę szosą do bramy. Szlaban i słup z
białoczerwoną szachownicą i stylizowaną na niej kotwicą. Znak Lotnictwa
Marynarki Wojennej. Wartownik w granatowym hełmie i marynarskim mundurze,
salutuje i dzwoni do dowódcy warty, a ja zachwycony rozglądam się po
okolicy. Przede mną wąwóz o stromych ścianach porośniętych gęstymi
krzakami. Na ich krawędziach wysokie sosny. Krajobraz jak z Roztocza,
budzi w sercu radość...
Asfaltowa szosa zamknięta pionową ścianą wąwozu, rozdwaja się pod kątem
prostym w lewo i prawo. W lewo serpentyną lekko pod górę wydostaje się z
wąwozu na równinę gdzie dochodzi do zabudowań pułku i lotniska, w prawo
zaś obniża się i niknie w mroku głębokiego jaru. Na wprost zaś, na
glinianym zboczu wąwozu, drewniane schody, podzielone niewielkimi, dla
odpoczynku, platformami, na trzy odcinki. Jest to najkrótsza droga do
dowództwa pułku. Zostawiam manele wartownikowi i lekko zadyszany staję na
szczycie. Wysoko.
Dowódca pułku uśmiecha się serdecznie.
- No ot nareszcie obywatel porucznik przyjechał. Nie mogliśmy się doczekać - zaciąga po wileńsku.
Przyjemne powitanie. Serce się topi i z tego topniejacego obiecuję , że będę się starał. Czuję w duszy że los dał mi oczekiwana od urodzenia szansę.
Potem marynarz prowadzi "na kwaterę".   Schodzimy po schodach, zabieramy bagaż z budki wartownika i idziemy szosą   w dół, w tajemniczy, ocieniony gęstymi zaroślami wąwóz. W miarę ubywania   drogi wąwóz się rozszerza i niespodziewanie ukazuje się rozległa polana.   Stoją na niej przytulone do stromych ścian garaże, jak się okazuje,   kompanii samochodowej, a w niewielkiej wyrwie w skarpie, za gęstymi
drzewami, ledwo widoczny, bieleje jednopiętrowy domek. Tam narazie mam
zamieszkać. Oficjalny adres "Biały Domek" Gdynia 17. Biały Domek, cudowna
nazwa. Wszystko jak w bajce, a nie Wojsku Ludowym.
Domek jedną scianą bez mała dotyka zbocza. To   nie zwyczajny domek. Domek ma historię. Do niedawna znajdowała się w nim   Informacja Lotnictwa Mar. Woj. Pozostały po niej: grube betonowe ściany i kraty w oknach. Teraz służy jako internat pilotom nie posiadającym   mieszkań. Funkcja podobna do tej jaką spełniał C-10 w Wrocławiu.
   Pokój jest duży. Wyposażony w umywalkę, łóżko, szafę, stół i dwa krzesła, podobnie jak swego czasu we Wrocławiu, tylko   taboretu nie ma. Bardzo mi się podoba, a jedyny mankament to, że na
parterze i ciemny. Okno co prawda duże weneckie, ale oddalone
zaledwie trzy metry od gliniastej skarpy, i do tego zakratowane niewiele wpuszcza światła. Krata to już teraz symbol smutnej przeszłości, wychylić się jednak nie da, słońca nie zobaczysz. Jedyny pożytek to to, że całą dobę okno może być otwarte.
       Od jutra , jak powiedział dowódca, zaczynam służbę. Zostałem zaprowiantowany więc rano kasyno a potem, specjalna zbiórka, objęcie dowództwa   eskadrą. Jestem podniecony i nie mogę usiedzieć w pokoju. Wychodzę z domku na spacer. Poza drogą którą przybyłem jest jescze pośród drzew i zarośli tylko ścieżka. Po trzydziestu metrach jestem na szerokiej żółto-piaszczystej plaży. Nad ogromną, rozlaną po horyzont wodę. Morze. Wydaje mi się, że śnię. Że to nieprawda a jednak to morze. Liże umoczone palce, słone. Prawdziwe morze. To morze o którym marzyłem od dzieciństwa. Na którym w bezsenne młodzieńcze noce staczałem bitwy z korsarzami, walczyłem ze strasznymi sztormani odkrywałem nieznane lądy. I bardezo pragnałem żeby chociaż raz w życiu , zobaczyć z bliska, posmakować... I teraz marzenie się spełnia.
Wyrosłem   już co prawda ma mężczyznę i los sprawił, że pędzę życie w innej
przestrzeni, ale w sercu pozostała miłość do obu żywiołów. Przestworzy
i oceanów.
        Stoję oczarowany i nie wiem jak mam dziękować losowi, że mnie tu
przyprowadził. Za mną ocieniony intensywną zielenia wysoki, klifowy brzeg,
a przede mną wzdychające falami ono, morze. Gładkie, uśpione wieczorną
ciszą, tajemnicze. W zapadającym mroku dostrzegam wąskie, drewniane molo.
Prowadzi do dziwnej, , stojącej na palach kilkaset metrów od brzegu   budowli. Jednak dojśc do niej nie można , bo po kilkudziesięciu metrach molo się
urywa i dalej już tylko sterczą z wody połamane słupy i zbutwiałe belki, jak
resztki rozbitego żaglowca. Szeroki pas ciemnej wody, niczym średniowieczna
fosa, broni dostępu do tajemniczego obiektu, który w coraz gęściejszym
mroku majaczy niby zaczajony okręt korsarski. (Potem dowiedziałem się, że
to   zrujnowana torpedownia wybudowana w czasie wojny przez Niemców.
Zaopatrywała w torpedy U-boty Krigsmarine, operujące na Bałtyku.)
I kiedy tak stałem samotnie owego ciemniejącego wieczoru na molo, wdychając słone   powietrze, a monotonny plusk fal wypłukiwał z duszy zadry i szczerby,
oczyszczał, przynosił spokój i ukojenie, powróciło wrażenie jakiego
doznałem już w Gdyni na dworcu, wrażenie że stoję na jakiejś granicy swego
życia. Na przejściu do innego świata, nie podobnego do tamtego z
przeszłości.
W tamtym świecie pozostawiałem przykre wspomnienia, o udrękach, zniewagach
i upokorzeniach, a nowy jawił mi się jak rozległe czyste morze, do którego wchodziłem pełen energi i zapału. Zmrok już zapadł, gwiazdy zaczeły opuszczaść morskie sypialnie i na niebie rozpoczynać swoje gwiezdne życie, a ja nie mam siły
odejść. Stoję jakby w gwiezdnej kuli, zaklęty, zasłuchany w sekretne szepty
wielkiej wody, jestem szczęśliwy.
do 02gdy

wino...